МОРФОФУНКЦІОНАЛЬНІ ЗМІНИ НАДНИРКОВИХ ЗАЛОЗ У РАННІ ТЕРМІНИ РОЗВИТКУ СТРЕПТОЗОТОЦИНОВОГО ЦУКРОВОГО ДІАБЕТУ
DOI:
https://doi.org/10.24061/1727-0847.18.2.2019.16Ключові слова:
кора надниркової залози, гемомікроциркуляторне русло, стрептозотоциновий цукровий діабетАнотація
На 7 добу розвитку стрептозотоцинового цукрового діабету в надниркових залозах прослідковується стадія реактивних змін у відповідь на метаболічні порушення в організмі. У корі надниркових залоз простежується потовщення пучкової зони на 23,95 % (р=0,0007), тоді як товщина клубочкової і сітчастої зон достовірно не відрізняються від контрольних величин (у всіх випадках р<0,05), відмічається зменшення площі ендокриноцитів цієї зони, що при незмінній площі їхнього ядра веде до зростання ядерно-цитоплазматичного індексу. Такі морфометричні зміни ендокриноцитів пов’язані зі зменшенням у їхній цитоплазмі об’ємної щільності ліпідних крапель на 48,85 % (р=0,0045), що вказує на значне виділення гормонів у кров і підтверджується зростанням рівня кортизолу в 1,5 раза (р=0,0074). Між рівнями глюкози і кортизолу виявлені прямо пропорційні зв’язки r=+0,82 (р=0,0244). На 14 добу стрептозотоцинового цукрового діабету спостерігається підвищення морфофункціональної активності кори надниркових залоз, яка проявляється: потовщенням усіх її зон; достовірним зростанням площі ендокриноцитів усіх зон та їхніх ядер; збільшенням об’ємної щільності ліпідних гранул в ендокриноцитах пучкової зони в 4,73 раза відповідно. Рівень кортизолу в крові зростає, порівняно з контролем, на 14-у добу в 1,7 раза.Посилання
Tkachenko VI, Vydyborets NV, Kovalenko OF. Analiz poshyrenosti ta zakhvoriuvanosti na tsukrovyi diabet i yoho uskladnen sered naselennia Ukrainy ta u Kyivskii oblasti za 2004-2013 rr [Analysis of the prevalence and incidence of diabetes mellitus and its complications among the population of Ukraine and Kyiv region for 2004-2013]. Zdobutky klinichnoi ta eksperymentalnoi medytsyny. 2014;(2):177-82. (in Ukrainian).
Shlapak IP, Halushko OA. Intensyvna terapiia diabetychnoho ketoatsydozu u khvorykh na ishemichnyi insult [Intensive care of diabetic ketoacidosis in patients with ischemic stroke]. Ostrye i neotlozhnye sostoyaniya v praktike vracha. 2015;1:812. (in Ukrainian).
Roustit M, Loader J, Deusenbery C, Baltzis D, Veves A. Endothelial Dysfunction as a Link Between Cardiovascular Risk Factors and Peripheral Neuropathy in Diabetes. J Clin Endocrinol Metab. 2016;101(9):34018.
Mazurina NK, Kutina AV, Natochin YUV. Narusheniya gipotalamo-gipofizarno-nadpochechnikovoj sistemy pri saharnom diabete. Problemy endokrinologii. 2007;3(2):29-34. (in Russian).
Kuryliszyn-Moskal A, Zarzycki W, Dubicki A, Moskal D, KosztyЕ‚ Hojna B, et al. Clinical usefulness of videocapillaroscopy and selected endothelial cell activation markers in people with Type 1 diabetes mellitus complicated by microangiopathy. Adv Med Sci. 2017;62(2):368-73.
Li Y, Zeng KW, Wang XM. Cerebral microangiopathy of diabetes. Zhongguo Zhong Yao Za Zhi. 2017; 42(12): 2247-2253.
Madonna R, Balistreri CR, Geng YJ, De Caterina R. Diabetic microangiopathy: Pathogenetic insights and novel therapeutic approaches. Vascul Pharmacol. 2017;90:17.
Yi SS, Hwang IK, Shin JH, Choi JH, Lee CH, Kim IY, et al.Regulatory mechanism of hypothalamo-pituitaryadrenal (HPA) axis and neuronal changes after adrenalectomy in type 2 diabetes. J Chem Neuroanat. 2010; 40(2): 130-139.
Kuznetsova NV, Pal'chikova NA, Kuzminova OI, Selyatitskaya VG. Production of corticosteroid hormones in vitro by adrenals in rats with streptozotocin-induced diabetes. Bull Exp Biol Med. 2014;157(1):28-31.
Sharma AN, Wigham J, Veldhuis JD. Corticotropic axis drive of overnight cortisol secretion is suppressed in adolescents and young adults with type 1 diabetes mellitus. Pediatr Diabetes. 2014;15(6):444-52.
Hnatiuk MS, Posolenyk LIa, Tatarchuk LV. Osoblyvosti remodeliuvannia arterii pidnyzhnoshchelepnoi zalozy v umovakh postrezektsiinoi arterialnoi lehenevoi hipertenzii [Features of remodeling of the mandibular arteries in conditions of postresection arterial pulmonary hypertension]. Visnyk problem biolohii i medytsyny. 2013;1:259-62. (in Ukrainian).
Kolycheva NL, Abramov AV. Morfofunkcional'naya harakteristika endokrinocitov korkovogo veshchestva nadpochechnyh zhelez pri eksperimental'nom saharnom diabete [Morphological and functional characteristics of endocrinocytes of the adrenal cortex in experimental diabetes mellitus]. Klinichna anatomiia ta operatyvna khirurhiia. 2008;7(4):82-6. (in Russian).
Revsin Y, Rekers NV, Louwe MC, Saravia FE, De Nicola AF, de Kloet ER, et al. Glucocorticoid receptor blockade normalizes hippocampal alterations and cognitive impairment in streptozotocin-induced type 1 diabetes mice. Neuropsychopharmacology. 2009;34(3):747-58.
Revsin Y, D van Wijk, Saravia FE. Adrenal hypersensitivity precedes chronic hypercorticism in streptozoto in-induced diabetes mice. Endocrinology. 2008;149(7):3531-9.
Gohshi A, Honda K, Tominaga K, Takano Y, Motoya T, Yamada K, et al. Changes in adrenocorticotropic hormone (ACTH) release from the cultured anterior pituitary cells of streptozotocin-induced diabetic rats. Biol Pharm Bull. 1998;21(8):795-9.
##submission.downloads##
Опубліковано
Номер
Розділ
Ліцензія
Авторське право (c) 2019 Клінічна анатомія та оперативна хірургія
Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
ВІДКРИТИЙ ДОСТУП
а) Автори залишають за собою право на авторство своєї роботи та передають журналу право першої публікації цієї роботи на умовах ліцензії Creative Commons Attribution License, котра дозволяє іншим особам вільно розповсюджувати опубліковану роботу з обов'язковим посиланням на авторів оригінальної роботи та першу публікацію роботи у цьому журналі.
б) Автори мають право укладати самостійні додаткові угоди щодо неексклюзивного розповсюдження роботи у тому вигляді, в якому вона була опублікована цим журналом (наприклад, розміщувати роботу в електронному сховищі установи або публікувати у складі монографії), за умови збереження посилання на першу публікацію роботи у цьому журналі.
в) Політика журналу дозволяє і заохочує розміщення авторами в мережі Інтернет (наприклад, у сховищах установ або на особистих веб-сайтах) рукопису роботи, як до подання цього рукопису до редакції, так і під час його редакційного опрацювання, оскільки це сприяє виникненню продуктивної наукової дискусії та позитивно позначається на оперативності та динаміці цитування опублікованої роботи (див. The Effect of Open Access).